ERA LEGENDA

ISTÒRIA. UN PÒBLE NAU

 

Eth pòble de Gessa hè fòrça ans ère plaçat ath cant dret der arriu Sant Martin, mès un còp un "povin" o un laueg, tan gran que baishèc dera montanha de Corilha ena epòca der iuèrn, destrusic tot eth pòble: cases e gent; siguec alavetz quan es cases comencèren a bastir-se ath cant quèr deh madeish en tot bastir un nau pòble en Gessa.
Era prumèra casa deth pòble nau ei era " Dera Casa". Eth arriu Sant Matin tanben cambièc de lòc e actuaument i a un carrèr que recep eth sòn nòm: Barranc de Corilha.
Eth cementeri ère a on actuaument ei era Plaça Major. Aguest ahèr demorèc demostrat quan lheuèren es carrèrs, donc se descurbiren nombrosi uassi.

 


ERA LEGENDA DE SANT MARTIN

Segontes compde era legenda, Sant Martin s´apareishec a un pastoret qu´amiaue eth sòn ramat tara montanha de Corilha e li didec que baishèsse tath pòble entà explicar qu´eth, Sant Martin, se li auie apareishut e que les exortaue a que lheuèssen ua capèla en sòn aunor. S'atau se hège les protegerie tostemp des tempèstes e contra tot mau.
Eth pastor baishèc tath pòble entà anunciar era aparicion deth Sant e comunicar ara gent çò que li auie encomanat.
Era gent non s´ac creiguec pas, e li dideren que s´ère Sant Martin que dèsse ua pròva.
Eth bon pastoret pugèc un aute còp tara montanha tamb era responsa negatiua deth pòble. Quan eth Sant sapiguec era noticia se maucontentèc fòrça merquèc es sòn cinc dits dera man dessús d´ua pèira, e dempús ena cara deth pastoret, ath madeish temps que li didie que tornèsse ath pòble e les ensenhèsse era senhau.
Quan eth pòble de Gessa vedec aquerò creigueren ens paraules deth pastor e aguest madeish dia comencèren a bastir ua capèla entath Sant.
Actuaument se pòt veir mercadi ena pèira es cinc dits de Sant Martin.
E d´alavetz enlà, cada an, eth pòble a hèt eth sòn pelegrinatge entà aunorar eth sòn protector, en tot celebrar missa ena capèla, cantar es gòis, adès, en tot pregareth rosari tara vrespada.

 

TRADICION RURAU

Ua coriosa tradicion d´aguest pòble rurau ei qu´eth dia de Sant Pèir es hemnes portauen tara glèisa es claus de hèr que non servien pas, entà qu´eth caperan les benedisse pendent era missa. Tradicion qu´ère de hèsta major.
Aguestes claus les plaçauen dempús enes nins des garies entà qu´es porics neishessen grani e fòrti. At delà s´auie ua d´aguestes claus enes nins e sí auie una tronada tamb relampits e trons, aquerò hège qu´es porics qu´èren encara en ueu non quedèssen pas sords per efecte des trons.