FEDRE: AESOPI FABULAE

Liber I, fabula 1. LUPUS ET AGNUS

(Malefacere qui vult, nusquam non causam invenit)

Ad rivum eundem lupus et agnus venerant

siti compulsi; superior stabat lupus

longeque inferior agnus. Tunc fauce inproba

latro incitatus iurgii causam intulit.

«Cur», inquit, «turbulentam fecisti mihi

aquam bibenti?» Laniger contra timens:

«Qui[1] possum, quaeso, facere quod quereris, lupe?

A te decurrit ad meos haustus liquor.»

Repulsus ille veritatis viribus:

«Ante hoc sex menses male», ait, «dixisti mihi.»

Respondit agnus: «Equidem natus non eram.»

«Pater hercle tuus», ille inquit, «male dixit mihi;»

atque ita correptum lacerat iniusta nece.

Haec propter illos scripta est homines fabula,

qui fictis causis innocentes opprimunt.

I, 4. CANIS PER FLUVIUM CARNEM FERENS

(Aviditas sua saepe deludit avidum)

Amittit merito proprium, qui alienum adpetit.

Canis per flumen carnem cum ferret natans,

lympharum in speculo vidit simulacrum suum,

aliamque praedam ab alio cane ferri putans

eripere voluit; verum decepta aviditas

et, quem tenebat ore, dimisit cibum

nec quem petebat adeo potuit tangere.

I.5. VACCA ET CAPELLA, OVIS ET LEO

Potentioris societatem fuge:

Numquam est fidelis cum potenti societas;

testatur haec fabella propositum meum.

Vacca et capella et patiens ovis iniuriae

socii fuere cum leone in saltibus.

Hi cum cepissent cervum vasti corporis,

sic est locutus partibus factis leo:

«Ego primam tollo, nominor quoniam leo;

secundam, quia sum fortis, tribuetis mihi;

tum, quia plus valeo, me sequetur tertia;

malo adficietur, siquis quartam tetigerit.»

Sic totam praedam sola improbitas abstulit.

I. 6. RANAE AD SOLEM:

Soboles inproborum inproba.

Vicini furis celebres vidit nuptias

Aesopus et continuo narrare incipit:

Uxorem quondam Sol cum vellet ducere,

Clamorem ranae sustulere ad sidera.

Convicio permotus quaerit Iuppiter

causam querelae. Quaedam tum stagni incola:

"Nunc" inquit "omnes unus exurit lacus

cogitque miseras arida sede emori.

Quidnam futurum est, si crearit liberos?"

 

Liber I, fáb. 25 CANES ET CORCODILI

Rete ne tendeas accipitri

Consilia qui dant prava cautis hominibus,

et perdunt operam et deridentur turpiter.

Canes currentes bibere in Nilo flumine,

a corcodilis ne rapiantur, traditum est.

Igitur cum currens bibere coepisset canis,

sic corcodillus: "Quamlibet lambe otio;

noli vereri". At ille: "Facerem mehercule,

nisi esse scirem carnis te cupidum meae".

MUSCA ET MULA :

Ridenda imbecillorum superbia

Musca in temone sedit et mulam increpans:

"Quam tarda es!", inquit, "non vis citius progredi?

Vide ne dolone collum conpungam tibi."

Respondit illa: "Verbis non moveor tuis;

magistrum timeo sella qui prima sedens

tergum flagello temperat lento meum

et ora frenis continet spumantibus.

Quapropter aufer frivolam insolentiam;

nam et ubi tricandum et ubi currendum sit, scio".

Hac derideri fabula merito potest

qui sine virtute vanas exercet minas.

 

 

MULIER PARTURIENS

Nemo libenter recolit qui laesit locum.

Instante partu mulier actis mensibus

humi iacebat flebilis gemitus ciens.

Vir est hortatus corpus lecto reciperet

onus naturae melius quo deponeret.

"Minime", inquit, "illo posse confido loco

malum finiri quo conceptum est initium."

 

I. XXIV. RANA RUPTA ET BOS

Potentes ne tentes aemulari

Inops, potentem dum vult imitari, perit.

In prato quondam rana conspexit bovem

et tacta invidia tantae magnitudinis

rugosam inflavit pellem: tum natos suos

interrogavit, an bove esset latior.

Illi negarunt. Rursus intendit cutem

maiore nisu et simili quaesivit modo,

quis maior esset. Illi dixerunt bovem.

Novissime indignata dum vult validius

inflare sese, rupto iacuit corpore.

 

MULIER ET GALLINA.

Mulier quaedam habebat gallinam, quae ei quotidie ovum pariebat aureum. Hinc suspicari coepit, illam auri massam intus celare, et gallinam occidit. Sed nihil in ea reperit, nisi quod in aliis gallinis reperiri solet. Itaque dum majoribus divitiis inhiabat, etiam minores perdidit

 

VULPES ET UVA

Fame coacta uulpes alta in uinea

unam appetebat summis saliens uiribus:

quam tangere ut non potuit, discedens ait:

" Nondum matura est, nolo acerbam sumere"

Qui facere quae non possunt uerbis

eleuant, adscribere hoc debebunt